Müracaat
Madde 16 – (Değişik birinci fıkra: 28/7/2003 – 2003/5996 K.)
Birbirleriyle evlenecek kadın ve erkeğin, içlerinden birinin oturduğu yer evlendirme memurluğuna birlikte müracaat etmeleri esastır.
(Mülga ikinci fıkra : 29/12/2014-2014/7126 K.)
(Ek fıkra : 16/11/2006-2006/11269 K.) Yerleşim yeri köy (…) olan ve yabancı uyruklu kişilerle evlenecek Türk vatandaşları, yerleşim yerlerinin (…) belediye evlendirme memurluklarına ya da o yerin (…)nüfus müdürlüğüne müracaat edebilirler.^[4]
(Mülga dördüncü fıkra : 29/12/2014-2014/7126 K.)

Evlenme Dosyalarında Bulunacak Belgeler
Madde 20 – (Değişik : 16/11/2006-2006/11269 K.)
Evlenme dosyasına aşağıdaki belgeler konulur:
a) (Değişik : 29/12/2014-2014/7126 K.) Beyanname (İzin belgesi talebinde evlenme izin belgesi iki örnek olarak düzenlenir.).
b) (Mülga: 29/12/2014-2014/7126 K.)
c) Resmî veya özel sağlık kurum ve kuruluşlarından alınacak sağlık raporu/resmi sağlık kurulu raporu.
ç) Rıza belgesi.
d) Vesikalık fotoğraf.
e) Nüfus kayıt örneği veya evlenme ehliyet belgesi.
Sağlık raporu alınmaması durumunda evlenme yapılamaz. Sağlık raporuyla ilgili usul ve esaslar, sağlık alanındaki değişen ve gelişen şartlar da dikkate alınmak suretiyle Sağlık Bakanlığınca yayımlanacak genelgeyle belirlenir.
Akıl hastalarının evlenmelerinde tıbbi sakınca bulunmadığı resmi sağlık kurulu raporuyla belgelendirilir.
(Değişik:29/12/2014-2014/7126 K.) Yaşlarının küçüklüğü veya kısıtlama sebebiyle evlenmeleri ana, baba veya vasinin rızası ya da hakimin iznine bağlı olanlar, müracaat sırasında beyannameye bunların rızalarını gösterir belgeyi ya da hakimin izin belgesini eklemek zorundadır. Rıza belgeleri ana, baba veya vasi tarafından bizzat evlendirme memurunun huzurunda imzalanarak imza tasdiki evlendirme memuru tarafından yapılabileceği gibi, rıza gösteren şahısların imzalarının yetkili merciler tarafından tasdik edilmiş olması şartı ile rıza belgeleri imzalı olarak da sunulabilir. Ana ve babadan birinin ölmüş olması halinde sağ olan veya boşanma halinde velayet verilmiş olan tarafın imzası yeterlidir. Rıza belgesi vasi tarafından imza edildiği takdirde vasi tayinine dair mahkeme kararı istenir ve dosyaya eklenir.
(Değişik: 29/12/2014-2014/7126 K.) Fotoğrafın, renkli ve ön cepheden baş açık, sivil giysilerle çekilmiş olması ve kişinin son halini göstermesi bakımından son altı ay içerisinde çekilmiş olması gerekir. Kadınların alın, çene ve yüzleri açık olmak şartıyla başörtülü fotoğrafları da kabul edilir.
Nüfus idarelerince aile kütük kayıtlarına dayanılarak düzenlenen ve kişinin tam künyesi ile nüfus açısından evlenmesine engel bir halinin bulunup bulunmadığını gösteren nüfus kayıt örnekleri evlenme ehliyet belgesi olarak kabul edilir. Evlendirme memuru, müracaat eden her Türk vatandaşından nüfus kayıt örneğini veya evlenme ehliyet belgesini ister ve dosyaya ekler; Kimlik Paylaşımı Sistemi’ni kullanan evlendirme memurlukları nüfus kayıt örneğini veya evlenme ehliyet belgesini sistem üzerinden temin eder. Sadece nüfus cüzdanına göre evlenme yapılamaz.^[5]
Yabancılar için, yetkili merkezi makamlarca veya o devletin yerel temsilcilikleri tarafından kişinin adını, soyadını, ana ve baba adı ile doğum tarihini ve evlenmesine engel halinin bulunup bulunmadığını gösterir şekilde düzenlenerek verilmiş ve usulüne göre tasdik edilmiş olan belge, evlenme ehliyet belgesi kabul edilir.
Evlendirme memurluğunca belgelerin doğruluğundan şüphe edilmesi halinde, Bakanlık aracılığı ve Dışişleri Bakanlığı kanalı ile ilgili devletin temsilciğine gönderilmek suretiyle doğruluğu tevsik ettirilebilir.
(Değişik dokuzuncu fıkra: 28/11/2017-2017/11079 K.) Bu Yönetmelik’in 13’üncü maddesi kapsamında düzenlenen evlenme ehliyet belgelerinin, yabancının kimlik bilgilerini içerir ve kayıttaki bilgi ve belgelere göre evlenmesine engel bir halinin olup olmadığını belirtir şekilde düzenlenmiş olması gerekir.
Evlenme ehliyet belgelerinin asılları evlenme dosyasında saklanır.
(Değişik: 29/12/2014-2014/7126 K.) Yabancıların, beyannamede beyan ettikleri adres esas alınır. Adrese ilişkin başka bir belge istenmez.
Fahri konsolosluklarca düzenlenen belgelere dayanılarak işlem tesis edilmez.

[3] Bu bölümün başlığı “Evlenme Akdinde Usul ve Akdin Yapılması” iken, 29/12/2014 tarihli ve 2014/7126 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliği’nin 7’nci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

[4] 29/12/2014 tarihli ve 2014/7126 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliği’nin 8’inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “ya da belde”, “bağlı bulunduğu il veya ilçe” ve “ilçe” ibareleri yürürlükten kaldırılmıştır.

[5] 29/12/2014 tarihli ve 2014/7126 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliği’nin 2’nci maddesiyle bu fıkrada yer alan “nüfus kayıt örneği ister ve dosyaya ekler” ibaresi “nüfus kayıt örneğini veya evlenme ehliyet belgesini ister ve dosyaya ekler; Kimlik Paylaşımı Sistemi’ni kullanan evlendirme memurlukları nüfus kayıt örneğini veya evlenme ehliyet belgesini sistem üzerinden temin eder” şeklinde değiştirilmiştir.

Evlenmede Aleniyet, Usul ve Şekil
Madde 27 – (Değişik birinci fıkra : 16/11/2006-2006/11269 K.) Evlenme, evlendirmeye yetkili bir görevli önünde en az iki tanıkla birlikte ve bizzat tarafların huzuru ile aleni olarak yapılır.
Davetli bulunmaması, evlenmenin aleni yapılmadığı manasına gelmez.
Vekaletle evlenme yapılamaz.
Evlendirme memuru önceden tesbit edilen yer ve zamanda tarafların ve şahitlerin önünde kadın ve erkekten her birine ayrı ayrı olmak üzere birbirleriyle evlenmek isteyip istemediklerini sorar. Her birinin müsbet cevap vermesi ve bu cevapların iki şahit tarafından da duyulduğunun doğrulanması üzerine, evlenmenin kanuna uygun olarak yapılmış olduğunu yüksek sesle açıkladıktan sonra evlenme kütüğünü taraflara ve şahitlere imza ettirir ve kendisi de tarih ve saat koyarak imzalar.
(Değişik beşinci fıkra: 16/11/2006-2006/11269 K.) Sağır ve dilsizler işaretle cevap verebilirler. Evlendirme memuru lüzum görürse, işaretlerden anlayan bir kişinin aracılığını daha önceden isteyebilir. Bu durumda taraflar aracı bulundurmak zorundadırlar. Sağır ve dilsizler okuma yazma biliyorlarsa, beyanları yazılı olarak kabul edilir.
Yabancılar Türkçe bilmedikleri takdirde, evlendirme memuru, Türk devletince tanınmış devletlerin birinci resmi dili olması kaydıyla bu dili bilen tercüman kullanabilir. Taraflarca bu tercüman daha önceden tören yerinde bulundurulur.

Evlenmelerde Yabancı Uyruklular İçin Yapılacak İşlem
Madde 34 – Yetkili Türk makamları önünde evlenen yabancı uyruklu kadın ve erkeğe bir aile cüzdanı ve ayrıca istekleri üzerine çok dilli evlenme belgesi düzenlenerek verilir.
Bu yabancılar, Uluslararası Kişisel Hal Komisyonu Üyesi bir devletin vatandaşı iseler, bu evlilik, 1958 tarihinde İstanbul’da imza edilen 3 numaralı Uluslararası Bilgi Teatisi Hakkında Sözleşme gereğince, gerekli kart doldurularak yabancının doğum yeri nüfus idaresine gönderilir.
Evlenenlerden birinin yabancı olması halinde de yukardaki fıkraya göre işlem yapılır.
(Mülga dördüncü fıkra: 28/11/2017-2017/11079 K.)